Een wereldprimeur: pijn meten met licht

interview met dokter Westgeest over de HandScan

Beretrots is reumatoloog Toon Westgeest op de nieuwe aanwinst van het Regionaal Reumacentrum in Máxima Medisch Centrum: de HandScan. Het apparaat meet de mate van ontstekingen in de handen en polsen van mensen met Reumatoïde Artritis. Wat betekent het voor de patiënt? Die is verlost van het pijnlijk knijpen in de gewrichten van handen en polsen door de reumatoloog. En omdat de HandScan wordt bediend door de assistente heeft de reumatoloog meer tijd voor de patiënt.

Nog geen 5 minuten
“De HandScan meet met licht en gebruikt je bloed als contrastvloeistof. Dat gaat zo: je steekt je handen door de manchetten en legt ze op de glasplaat. De manchetten zwellen een beetje op waardoor er meer bloed naar je handen stroomt. Dan laten ze los waardoor het bloed weer terugtrekt. In de ontstoken gewrichten gaat het bloed langzamer terug. Het apparaat doet allerlei metingen waardoor de reumatoloog kan zien waar de ontstekingen zitten. En dat alles in ongeveer 5 minuten”, vertelt dokter Westgeest.

Beter meetinstrument

“Doordat we beter kunnen meten, kunnen we beter behandelen. Sinds de negentiger jaren hebben we de DAS-28 meting. Die bestaat uit 4 delen: de bezinking in het bloed van de patiënt, de pijnscore van de patiënt en het (vaak pijnlijk) knijpen van de arts in de gewrichten om het aantal gezwollen en pijnlijke gewrichten te bepalen. Met de HandScan kunnen we die twee laatste metingen verbeteren.” Hij waarschuwt: “Het blijft altijd mensenwerk. We baseren onze diagnose beslist niet alleen op de HandScan. Dat is maar een deel van het totale beeld van de patiënt. Het verhaal van de patiënt is minstens zo belangrijk”.

Patiënten staan in de rij

“Wij zijn het eerste ziekenhuis dat met de HandScan in de praktijk gaat werken. Ja, wij hebben de wereldprimeur en dat hebben we geweten: van heinde en verre bellen mensen om te vragen of ze hier patiënt mogen zijn. Maar het apparaat is nog niet echt in gebruik. Het moet nog worden gekoppeld aan de computers in het ziekenhuis. Logistiek moeten we het nog inrichten. Op maandag hebben we hier 7 spreekuren lopen en we hebben maar één HandScan. We zien heel veel patiënten in een uur. Hoe verdelen we de HandScan onder 5 reumatologen en 3 physician assistants? De assistentes die met de HandScan gaan werken, moeten nog worden opgeleid.” Toch denkt dokter Westgeest dat ze eind februari zover zijn dat de HandScan volledig in gebruik wordt genomen.

Toekomstmuziek

Hoe gaat de toekomst eruit zien met de HandScan, worden mensen met RA in handen en polsen nu vaker gemeten, misschien elke maand? “We zullen het zien. Het komende jaar gaan we bewijzen dat het apparaat werkt.” En dromend over de toekomst: “Stel je voor: straks komt een patiënt hier voor bloedafname en een HandScan. De reumatoloog bekijkt de uitslagen en sms’t de patiënt dat hij zijn medicatie kan minderen of dat het verstandig is om toch even naar het ziekenhuis te komen. Het kan, maar bij Reumatoïde Artritis gaat het altijd over de lange termijn. Niet zoals diabetici die hun gedrag, medicatie en voeding direct kunnen aanpassen aan de hoogte van de suiker in hun bloed.”

Blijven onderzoeken

Hij heeft lang op zijn HandScan moeten wachten, hij zoekt het op: “In 2011 zijn we met de eerste onderzoeken begonnen. Samen met Hemics en het Universitair Medisch Centrum Utrecht hebben we dit apparaat ontwikkeld. In Utrecht werd vooral het technische onderzoek gedaan, hier hebben we grote aantallen patiënten die mee kunnen doen aan onderzoek. Er gaan nog zeker twee onderzoeken met het UMC Utrecht starten. Het is heel plezierig met hen onderzoek te kunnen doen. Uiteindelijk verwachten we dat dit soort innovatie en samenwerking voor de reumapatiënten een stap vooruit betekenen”.

De aanschaf van de HandScan door het ziekenhuis is mede mogelijk gemaakt door Hemics, Pfizer en Abbvie.